Pedaaluitbreiding groot orgel

Koning met 1 been (mager pootje): Het orgel wordt ook wel geduid als ‘de koning der instrumenten’. Maar het groot orgel van de Walburgiskerk was in mijn beleving een koning met 1 been. Bij de dispositie miste ik (waarschijnlijk vanwege geldgebrek bij de bouw) pedaalregisters als een Bazuin 16, enz. Zulke registers zorgen dat het orgelgeluid bij het volle werk een ‘vloer’ krijgt. Een stevige, dragende ondertoon waar de klank als het ware op rust.

Eerlijkheidshalve moet ik ook zeggen dat er op de speeltafel wel zeven knoppen zijn voor de pedaalregisters, maar in werkelijkheid zijn het er maar drie. Zo is de Subbas 32' (ac) een zogenaamde kwintcombintie van de Conterbas 16', de Oktaaf 8 afgeleid van dezelfde Conterbas 16' en de Bas 8' afgeleid van de Subbas 16'. In werkelijkeheid zijn er alleen pijpen voor de Conterbas 16', de Subbas 16' en de Fluit 4'. Duidelijk is dat deze bezetting voor een drieklaviersorgel buitengewoon mager is. Een koning met 1 been, tsja.... een mager pootje is missschien beter uitgedrukt.

Nu concertwaardig: Dit bracht mij op het idee om digitale registers aan het bestaande orgel toe te voegen. Een soort ‘kunstbeen’ voor de koning van de instrumenten, zodat hij in plaats van op 1 been, toch stevig op twee benen kan staan. Het zwaartepunt van het geluid wordt door de uitbreiding verlegd, en de muziek krijgt een ‘vloer’, een fundament. Met de uitbreiding, die ik in juni 2016 heb kunnen realiseren, is het orgel in mijn beleving echt compleet en concertwaardig! Op de speeltafel is een kastje aangebracht om e.e.a. gemakkelijk te kunnen bedienen.

De 12 digitale pedaalregisters zijn:

  • Bourdon 32'
  • Roerquint 5 1/3'
  • Octaaf 4'
  • Quint 2 2/3'
  • Nachthoorn 2'
  • Piccolo 1'
  • Mixtuur
  • Fagot 16'
  • Bazuin 16'
  • Bombarde 32'
  • Trompet 8'
  • Trompet 4'

W - Pedaaluitbreiding en Jan

Geluid voelen: Bij veel orgels staan de pedaaltorens (de grootste/langste pijpen voor de zware tonen) links en rechts opgesteld in- en achter het front. Om het 'pedaaltoreneffect' te bereiken zijn de twee geluidsboxen en twee subwoofers uiterst links en rechts in het orgel opgesteld. Het resultaat is werkelijk geweldig. Zelfs de draagkracht van de pedaaluitbreiding is zo enorm dat je het geluid ook 'voelt'.

Superblij: Omdat de kerkfabriek geen middelen had heb ik de kosten van pedaaluitbreiding voor mijn rekening genomen. - En maar zeggen in België dat Hollanders zuinig zijn ;-) - Toch heb ik nog geen moment spijt gehad van de financiële uitgave. Integendeel, ik ben nu superblij met dit "Gerard D'hondt / Jan Noordzij orgel". Ik ben dankbaar voor het vertrouwen dat ik van het kerkbestuur heb gekregen om dit uit te mogen laten voeren.

***

Een reactie van een collegaorganist: "Prachtig werk Jan! Dankzij jouw inzet is dit merkwaardige drieklaviersorgel van de ondergang gered: ongelofelijk hoeveel werk je in het weer gangbaar maken van de tractuur hebt gestoken, om nog maar te zwijgen van het kuiswerk en het vele stemmen. De digitale uitbreidingen van de magere D'Hondt-pedaaldispositie vind ik in dit geval perfect te verantwoorden. Hulde!"